Na een lange en hopelijk deugddoende vakantie, is het binnenkort zover. Terug naar school of zelfs voor de eerste keer naar school!

De structuur en regelmaat is na zo een lange vakantieperiode absoluut welkom maar het brengt toch ook wat uitdagingen met zich mee. Maar waarom eigenlijk?

Een kindje dat voor de eerste keer naar school gaat, maakt een enorme verandering mee. Een nieuwe omgeving, nieuwe zorgfiguren, nieuwe kindjes, veel meer kindjes, …. Daarnaast bestaat een schooldag uit veel meer “moetes” dan doorgaans de gewoonte was in de opvang of crèche of thuis. Er is ook veel minder flexibiliteit en ze moeten gewoon meer de kudde volgen.

Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor oudere kinderen. Of ze zaten de hele zomer thuis en moeten zich nu terug aanpassen aan die structuur van een schooldag. Of ze gingen naar kampjes waar doorgaans minder structuur en minder verplichtingen zijn dan op school zelf.

We kunnen dus stellen dat deze overgang voor zowel de jonge als oudere kinderen een grote verandering is. Ze zullen veel meer prikkels moeten verwerken; zullen minder vrijheid hebben over hun doen en laten en schooldagen zijn ook gewoon heel vermoeiend. Deze 3 factoren (extra prikkels, weinig zeggenschap en vermoeidheid) hebben natuurlijk hun weerslag op het gedrag van je kind en dat heeft weer zijn effect op slaap.

Wat kan je verwachten?

Een overprikkeld kindje, een kindje dat de hele dag heel “braaf” was maar eenmaal thuis helemaal ontploft, veel jammeren, veel “nee” zeggen, schreeuwen, broer of zusje pesten of pijn doen, tegendraads doen, moeilijk in slaap vallen, veel wakker worden ’s nachts, heel vroeg in slaap vallen, slecht eten, …

Hier is het belangrijk van te begrijpen dat al dat “storend” gedrag een noodkreet is. Ze zijn overprikkeld of gespannen en hebben op deze leeftijd nog de steun van een volwassene nodig om die spanning los te laten; ze hebben de hele dag moeten luisteren en willen graag heel even ook “de baas” spelen, ze hadden de hele dag geen “veilig plekje” waarbij ze zichzelf konden zijn en dat veilig plekje ben jij, …. Vergeet dus niet te kijken naar de nood onder het gedrag en weet dat dit gewoon normaal is.

Wat kan je doen?

Er is natuurlijk heel wat dat je kan doen. Hierbij moeten we vooral kijken naar manieren om dat emotioneel emmertje weer aan te vullen en zoeken hoe we die emmer vol prikkels leeg kunnen maken op het einde van de dag. Hieronder een paar tips om hiermee om te gaan.

• Bied voorspelbaarheid en structuur

Een goede voorbereiding is een belangrijke eerste stap en dat doe je door voorspelbaarheid en structuur aan te bieden. Dit kan je aanbieden door duidelijk te communiceren over de nakende schoolstart maar ook aan de hand van een weekplanner. Hierop staat elke dag afgebeeld en hieronder som je de komende activiteiten op. Zo kan je visueel duidelijk maken wanneer ze naar school gaan en wanneer niet, wanneer jij of iemand anders hem/haar komt ophalen, wanneer het weekend is, …. Deze planner kan je gemakkelijk zelf in elkaar steken. Maar wie Lune de komende weken goed in het oog houdt, kan misschien zo een planner winnen.

• Vermeid honger en dorst

Breng eten en iets om te drinken mee als je je kindje gaat ophalen. Hiermee vul je niet alleen hun energielevels terug aan, je toont ook dat je aan hen hebt gedacht.

• Vul dat emotioneel emmertje terug bij

Het emotioneel emmertje van je kindje aanvullen kan op veel andere manieren. Zeg hoe hard dat je hem/haar hebt gemist vandaag. Zeg dat je ernaar uitkeek om hem/haar terug te zien en te knuffelen. Vraag naar hun dag maar stel gerichte vragen. “Wat deed je lachen vandaag”, “Heeft er iets jou boos gemaakt”, “Was je triestig vandaag”, “Heb je gedanst”, ….

• Maak tijd:

Om dat emotioneel emmertje terug aan te vullen is tijd maken ook een belangrijk punt. Ik weet maar al te goed hoe druk die avonden kunnen zijn maar de realiteit is dat je kindje je de hele dag heeft moeten missen. Ze hebben echt nood aan die verbinding want jij bent hun alles. Het moet gelukkig niet veel zijn, 10 minuutjes is al veel. De voorwaarde is wel dat je de hele tijd je kindje jouw volledige aandacht geeft. Geen telefoon, geen huishouden, geen opruimen, …. Daarnaast is het ook belangrijk dat je je kindje het spel laat sturen. Jij legt dus geen regels op en geeft geen commentaar.

• Zorg voor ontprikkelende activiteiten

Door in te zetten op ontprikkelen zal je kindje zijn/haar stress systeem tot rust komen. Sensorisch spel is hier geweldig voor. Voorbeelden hiervan zijn met zand spelen of met water spelen. Als je wat verder wil gaan dan kan je een schaal met ongekookte rijst of maïs aanbieden. Doe hier wat auto’s of diertjes in en ze kunnen zich laten gaan. Voor jongere kindjes kan je droge havermout gebruiken of ongekookte grote stukken pasta gebruiken.

• Buitenlucht doet wonderen

Buiten spelen kan ook heel rustgevend zijn. Inderdaad, ze speelden waarschijnlijk al de hele dag buiten maar dat is niet hetzelfde als thuis met minder kindjes en minder prikkels en in een vertrouwde omgeving. Het is bovendien ook een manier om dat sensorisch spel aan bod te laten komen of het onderstaande puntje.

• Zorg voor voldoende fysieke activiteit:

Ondanks dat er vaak gedacht wordt dat kinderen rustig moeten zijn vlak voor bedtijd, is net het omgekeerde waar. Die spanning moet eruit en daarvoor is even heel wild spelen ideaal. Laat ze maar springen en rondlopen, met kussens gooien en rollen op de vloer. Uiteraard spreekt het voor zich dat ze op tijd hun rust terug moeten vinden. Afhankelijk van het kind, moet dit wat afgebakend worden.

• Zet in op verbindend spel

Als allerlaatste kan je verbindend spel inzetten. Kort gezegd is verbindend spel een manier om gebeurtenissen te verwerken en prikkels van de dag los te laten. Zoals ik eerder zei, moet een kindje op school heel veel luisteren en volgen en hebben ze heel weinig inspraak of zeggenschap. Hierdoor zitten ze op het einde van de dag vol spanning. Gelukkig kan je dat als ouder heel gemakkelijk aanpakken via spel. Laat je kindje even de baas zijn, de overmacht nemen, … Dit kan via rollenspel waarbij zij bv. de juf of meester naspelen en jij bent het kindje. Een andere manier is door je kindje fysiek de overhand te laten nemen. Daag je kindje uit om je omver te duwen door te zeggen dat hij/zij je toch niet omver kan duwen. Als ze dit dan proberen, laat je je met veel drama vallen. Ze zullen hard lachen en hiermee die spanning rond die onmacht loslaten. Dit is maar één voorbeeld, het kan op veel manieren uitgevoerd worden. Voor meer inspiratie kan je ook is op mijn instagram account gaan piepen (@Lune_littledreamers).

Hoe zit dat nu met slaap?

Om de slaap van je kindje te ondersteunen in deze moeilijke periode, is het bovenstaande een belangrijke eerste stap. Zorg dat je de spanning eruit krijgt en zorg voor extra verbinding met je kindje.

Daarnaast is het volkomen normaal dat een kind terug wat extra steun nodig heeft om te gaan slapen. Ga wat vroeger naar boven en neem je tijd voor het lezen van een boekje en nog wat extra knuffels. Kinderen zijn op emotioneel vlak nog volop aan het ontwikkelen. Ze zijn hierdoor nog niet in staat om zich volledig zelfstandig te reguleren en hebben dus een ouder nodig om de nodige rust te vinden, al helemaal wanneer ze grote veranderingen doormaken. Twijfel dus niet om nog even naast je kindje te liggen of zelf te blijven tot hij/zij in slaap valt. Daarnaast is het ook perfect normaal dat ze terug (wat meer) wakker worden ’s nachts. Op dat moment zijn ze op zoek naar extra knuffels, extra liefde, de bevestiging dat je nabij bent, …. Hier responsief zijn is absoluut nodig. Zoek zelf waar je de grens wil leggen maar hou dus in je achterhoofd waarom hij/zij dit doet en hou voor ogen dat elk kind zijn eigen grenzen en noden heeft. Dit kan natuurlijk belastend zijn voor jou als ouder. Durf dus te zoeken naar een balans tussen de nieuwe noden van je kind en je eigen noden. Misschien vindt hij/zij het prima als je nog even in de kamer ernaast wat dingen doet (was opvouwen, opruimen, …) terwijl hij/zij in slaap valt? Of misschien kan je tijdelijk een matrasje in jullie kamer leggen zodat je kindje daarop kan komen liggen als hij/zij daar in de nacht nood aan heeft?

Zoals je ziet, kan die schoolstart heel wat teweegbrengen bij kindjes. Hopelijk heb je via deze blog wat tips om deze overgang te ondersteunen. Daarnaast hoop ik ook dat het je wat erkenning gaf en je het vertrouwen geeft om je buikgevoel als ouder te volgen. Er is geen juist of fout als het op het ouderschap aankomt. Elk kindje heeft zijn eigen noden en het is een kwestie van JOUW kindje te leren kennen en op deze manier te vinden wat voor JULLIE gezin werkt.

Veel liefs,

Charline

Slaap- & welzijnscoach Charline Borghgraef, zelf mama van 2, weet als geen ander hoe uitdagend de slaap van kinderen kan zijn. Ze zal ons in haar blogs informeren over wat we mogen verwachten omtrent slaap bij kleine kinderen en dit aan de hand van handige tips met vooral de nadruk op afstemming en verbinding.

Ben jij op zoek naar manieren om de slaap van je kindje afgestemd en in verbinding te ondersteunen? Neem dan zeker een kijkje op de instagram pagina van @lune_littledreamers.